Destanlar arşivleri - Hikayeler ve Masallar - Hikaye Vakti

Destanlar

Destanlar sözlü edebiyatın yazılı edebiyat ürünlerine dönüşmüş en güzel örnekleri ve geçmişin izlerini yansıtan birer kültür hazineleridir.

Destanlar bir milletin elem ve kederleriyle; sevinç ve coşkularıyla bütün duygu ve düşüncelerini; millet olma yolundaki çabalarını ve bu çabalardan doğan ve taze tutulması istenen hatıralarını; geleceğe yönelik emellerini derleyip toplayan zengin edebî hazinelerdir.

Destanlar bir milletin kültür ve medeniyet çizgilerini, diğer kültürlerle ilişkilerini ve bu ilişkilerin sınırlarını, üstünlük ve etki alanlarını tespit etme imkânı sunar.

“Destan” sözcüğü dilimize Farsçada “efsane, mesel ve hikâyet-i güzeştegan” anlamında kullanılan “dastan” kelimesinden ses ve anlam değişikliği ile geçmiştir.

Türkçede ilk defa ne zaman kullanıldığı tam olarak bilinmeyen destan kelimesinin İslamiyet sonrasında kullanılmaya başlandığı tahmin edilmektedir. (Çobanoğlu, 2003).

Türk Dil Kurumu Türkçe Sözlük’te (2005, s. 510) “Tarih öncesi tanrı, tanrıça, yarı tanrı ve kahramanlarla ilgili olağanüstü olayları konu alan şiir epope… Bir kahramanlık hikâyesini veya olayı anlatan, koşma biçiminde, ölçüsü on bir hece olan halk şiiri” olarak tanımlanmaktadır.

“Destanlar, milletlerin din, fazilet ve millî kahramanlık maceralarının manzum hikâyeleridir” (Banarlı, 2004, s. 13).

“Destanlar bir milletin bütün varlığını, elemlerini, kederlerini, sevinç
ve coşkularını, kısaca bütün duygu ve düşünce yapısını oluşturan zenginlik hazineleridir. Milletlerin millet olma yolundaki çabalarından izler taşır ve bu çabaların hatıraları ile geçmişle gelecek arasındaki zamanı canlı ve taze tutar”

Batı dillerinde, Türkçedeki kahramanlık temalı ve olağanüstü motifli halk anlatıları olan “destan” terimine karşılılık olarak, çok yaygın olarak epope, epos ve epic gibi terimler kullanılmaktadır.

Destanların oluşması uzun bir zaman dilimine yayılır.

Bunun için de meydana getirildiği yüzyılların birikimiyle ait olduğu kültürün izlerini yansıtır.

Destanlarda ilk insanların inanışları ya da bir milleti derinden etkileyen olaylar ele alınır. Bu konular ne tamamen gerçek ne de tamamen olağanüstü bir şekilde anlatılır.

Coşkulu bir anlatımın kullanıldığı destanlar manzum şekilde, sıfatlar ve süslü ifadelerle sözlü olarak nesilden nesile aktarılır ve en sonunda yetkin bir şair ya da halk ozanı tarafından yazıya geçirilir.

Destanlar 8 Şubat 2022

Destanlar

SORA BATIR

12-Umay

11-Ak Ana

Kanglı Koca Oğlu Kan Turalı Destanı

10-Ulukayın

9-Tulpar

Basatın Tepegözü Öldürdüğü Destanı

8-Kimsin Sen

7-Av

6-Yol

5-Yeni Hayat

4-Tükeniş

Destanlar

Posts navigation